تحلیل شناخت مفهوم سکونت و مسکن در جغرافیای محیطی با تاکید بر بازخوانش نظریه فرهنگ گرایی آموس راپاپورت

راپاپورت را از جمله پیشگامان حوزه انسان‌شناسی فضا و معماری می‌دانند، کسی که هم کالبد را می‌شناسد و هم فرهنگ و سعی دارد این‌دو را در ارتباط با هم تحلیل کند. از این‌رو، در حوزه مفهوم­شناسی جغرافیای محیطی، اصالت را به هیچ‌کدام این دو عنصر نداده و به نوعی رابطه رفت‌وبرگشتی بین آن‌ها معتقد است. به عبارت دیگر، درست است که در حوزه تداخل در جغرافیای محیط، انسان‌ها به محیط شکل می‌دهند ولی به محض آن‌که محیط ساخته شد، می‌تواند رفتار انسان‌ها را سازماندهی و کنترل کند. بنابراین راپاپورت موقعیت انفعالی انسان نسبت به محیط را رد کرده و به جای آن، نوعی کنش متقابل او و محیط جغرافیایی را پیشنهاد می‌کند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و تحلیل استدلالی به بررسی دیدگاه راپاپورت در شکل­گیری مجتمع­های زیستی پرداخته می شود. در پایان نیز جمعبندی و نتیجه­گیری لازم در این رابطه ارائه شده است. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که وی اساس شکلگیری مجتمع های زیستی و مفهوم سکونت را دارای ابعاد کاملاً فرهنگی می­داند و آنها را چنین تقسیم می­کند: 1. نظریاتی که فضا را تعیین کننده روابط انسانی قلمداد می کنند. 2. نظریاتی که روابط انسانی را شکل دهنده فضا می دانند. و 3. نظریاتی که فضا و انسان را در تعامل متقابل می پندارند.